โรบัสต้า กาแฟไทยในแดนใต้

    หากพูดถึง“ กาแฟ” หลายท่านคงปฏิเสธไม่ได้ว่ากาแฟเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของหลาย ๆ คนไปแล้วโดยเฉพาะมนุษย์ออฟฟิศในเมืองเรียกได้ว่ากาแฟกลายเป็นเครื่องดื่มที่เปรียบเสมือนนาฬิกาปลูกในตอนเช้าเลยก็ว่าได้ อีกทั้งในปัจจุบันกาแฟก็ได้กลายเป็นพืชเศรษฐกิจของไทยที่นิยมปลูกกันทั้งในภาคเหนือและภาคใต้ของประเทศไทยเนื่องจากเมล็ดกาแฟกลายเป็นผลผลิตที่มีราคาสูงและเป็นที่ต้องการของตลาดเกษตรกรหลายท่านจึงหันมานิยมปลูกกาแฟกันมากขึ้นโดยในประเทศไทยสายพันธุ์อราบิก้า (Arabica) นิยมปลูกทางภาคเหนือและสายพันธุ์โรบัสต้า (Robusta) นิยมปลูกในภาคใต้โดยเฉพาะในจังหวัดชุมพรที่เป็นพื้นที่หลักในการเพาะปลูกและให้ผลผลิตกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้า เราไปทําความรู้จัก“ โรบัสต้ากาแฟไทยในแดนใต้” ชนิดนี้ให้มากขึ้นกัน

             กาแฟ (Coffee) เป็นพืชออกฤทธิ์ต่อจิตและระบบประสาทในกาแฟจะมีสารคาเฟอีนโดยในแต่ละส่วนของต้นกาแฟจะมีสารคาเฟอีนที่แตกต่างกันออกไปนอกจากนี้กาแฟยังมีสรรพคุณทางยาเช่นกระตุ้นระบบประสาทแก้อาการง่วงนอนกระตุ้นระบบหายใจช่วยการทํางานของไตและกระเพาะอาหารกาแฟยังได้ถูกนำเอามาใช้เป็นส่วนผสมเกี่ยวกับเรื่องของความสวยความงามโดยเฉพาะการลดนํ้าหนักสาเหตุหนึ่งเป็นเพราะกลิ่นของกาแฟสามารถลดอาการอยากอาหารได้และเนื่องจากกาแฟมีส่วนผสมของคาเฟอีนที่มีฤทธิ์ช่วยเพิ่มความกระชุ่มกระชวยช่วยขจัดความอ่อนล้าซึ่งการดื่มกาแฟจะช่วยให้สามารถออกกำลังกายได้นานขึ้นอีกด้วยจะเห็นได้ว่ากาแฟมีประโยชน์หลากหลาย แต่ก็ให้โทษได้เช่นกันกับผู้ที่มีโรคประจำตัวบางอย่างหากดื่มในปริมาณที่มากจนเกินไป

    กาแฟพันธุ์โรบัสต้าที่นิยมปลูกทางภาคใต้เป็นพันธุ์ที่นิยมปลูกมากที่สุดในประเทศไทยโดยในปัจจุบันกรมวิชาการเกษตรได้ประกาศเห็นชอบรองรับกาแฟโรบัสต้าให้เป็นพันธุ์แนะนําจํานวน 5 สายพันธุ์ ได้แก่

• พันธุ์กาแฟโรบัสต้าชุมพร 1 
• พันธุ์ชุมพร 2
• พันธุ์ชุมพร 3
•  พันธุ์ชุมพร 84-4
• พันธุ์ชุมพร 84-5

            หากมองย้อนไปถึงต้นกำเนิดกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้าซึ่งมาจากคนไทยผู้ซึ่งนับถือศาสนาอิสลามที่ได้มีโอกาสไปแสวงบุญ ณ เมืองเมกกะประเทศซาอุดิอาระเบียแล้วได้นำเมล็ดพันธุ์กาแฟมาเพาะปลูกที่ตำบลบ้านโหนดอ่าเภอสะบ้าย้อยจังหวัดสงขลาในปี พ.ศ. 2447 ปรากฏว่ากาแฟที่นํามาปลูกได้ผลผลิตที่ดีจากนั้นจึงได้มีการขยายพันธุ์และมีการส่งเสริมการปลูกกาแฟพันธุ์โรบัสต้าออกไปอย่างกว้างขวางในภาคใต้ของประเทศนั่นเอง แต่ในช่วงแรกกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้าเป็นสายพันธุ์ที่มักถูกปรามาสอยู่ตลอดเนื่องจากด้วยกลิ่นรสของกาแฟสายพันธุ์นี้ไม่ซับซ้อนน่าค้นหาเท่าสายพันธุ์อราบิก้ากลายเป็นพืชไร้ราคาอยู่นานหลายสิบปีกระทั่งเมื่อไม่นานมานี้มีบรรดานักพัฒนากาแฟไทยร่วมกันลงมือพัฒนาสายพันธุ์โรบัสต้าให้มีความโดดเด่นขึ้นอีกครั้งเพราะข้อดีของกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้าก็มีไม่แพ้สายพันธุ์ใด ๆ อาทิกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้าซึ่งมีสารต้านอนุมูลอิสระมากกว่าเมล็ดกาแฟสายพันธุ์อื่นนั่นเองจนในปัจจุบันผู้คนก็ได้หันมานิยมดื่มกาแฟสายพันธุ์นี้กันมากขึ้นรวมถึงกระแสธุรกิจร้านกาแฟหรือคาเฟในช่วงปีที่ผ่านมาเราจะพบว่ามีร้านกาแฟเปิดใหม่เกิดขึ้นให้เห็นจนชินตาทั้งในสถานีบริการนํ้ามันห้างสรรพสินค้าและกระจายตัวอยู่ทั่วทุกมุมของเมือง

             จนในปัจจุบันกาแฟเป็นพืชเศรษฐกิจที่ให้ผลผลิตสูงและเป็นที่ต้องการของตลาดเป็นอย่างมากเห็นได้จากข้อมูลของสํานักงานการเกษตรข้อมูลผลผลิตของกาแฟในจังหวัดชุมพรที่เป็นพื้นที่ของการปลูกกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้ามากที่สุดจากสถิติในปี 2561 มีผลผลิตต่อปีในปริมาณ 8,802 ต้นและในปี 2562 ผลผลิตเพิ่มขึ้นมากถึง 12,448 ตันและหากมองในภาพรวมของประเทศสถานการณ์การผลิตกาแฟในปี 2563 มีผลผลิตถึง 22,505 ตันมีเนื้อที่เพาะปลูกถึง 255,232 ไร่และเนื้อที่เก็บเกี่ยวต่อไร่มากถึง 223,690 ไร่และยังมีผลผลิตที่ส่งออกในเดือนเมษายนปี 2564 มากถึง 2,163.98 ตันคิดเป็นมูลค่า 251.94 ล้านบาทจากสถิติข้างต้นจะเห็นได้ว่าผลผลิตกาแฟสายพันธุ์โรบัสต้ามีการเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องส่งผลให้เกษตรกรนิยมหันมาปลูกกาแฟกันมากขึ้นมีมูลค่าการส่งออกที่น่าสนใจไม่แพ้พืชเศรษฐกิจของไทยชนิดอื่น ๆ กาแฟจะกลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่มีศักยภาพในอนาคตและเป็นพืชเศรษฐกิจที่ต้องการของตลาดอีกชนิดหนึ่งที่สามารถนำมาทดแทนการปลูกข้าวโพดการเลี้ยงสัตว์ซึ่งมีราคาตกต่ำและไม่ยั่งยืนได้ซึ่งขณะนี้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ก็ได้มีการจัดทำยุทธศาสตร์กาแฟปี 2560 – 2564 โดยมีเป้าหมายที่จะเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตลดต้นทุนการผลิตโดยไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมพัฒนาเครือข่ายระหว่างกลุ่มเกษตรกรและผู้ประกอบการพัฒนาการแปรรูปรวมถึงยกระดับคุณภาพมาตรฐานสู่สากลและภาพลักษณ์กาแฟไทยให้ไทยเป็นศูนย์กลางการค้ากาแฟในภูมิภาคอาเซียนอีกด้วย

               จะเห็นได้ว่ากาแฟอาจกลายเป็นพืชเศรษฐกิจตัวใหม่ของไทยที่สร้างรายได้ที่มั่นคงให้แก่เกษตรกรและผู้ประกอบการที่อยู่ในอุตสาหกรรมกาแฟของไทยเนื่องจากแนวโน้มราคาผลผลิตเมล็ดกาแฟคุณภาพในตลาดโลกมีแนวโน้มที่สูงขึ้นรวมถึงการเติบโตของอุตสาหกรรมกาแฟไทยที่มีมูลค่าสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องประกอบกับความร่วมมือของหน่วยงานภาครัฐภาคเอกชนและองค์กรที่เกี่ยวข้องจะเป็นส่วนช่วยให้กาแฟไทยสายพันธุ์โรบัสต้าก้าวไกลสู่ตลาดโลกภายใต้ภาพลักษณ์กาแฟไทยได้ไม่ยากเลย

ที่มา วารสารสรรพากรประจำเดือน สิงหาคม 2564