คำถาม : กิจการนำสินค้าไปฝากขายที่ตามห้างสรรพสินค้า โดยไมได้แต่งตั้งห้างฯ เป็นตัวแทน ตอนส่งของไปยังห้างฯ ภาษีขายจะต้องบันทึกบัญชีอย่างไร เมื่อได้รับรายงานว่าห้างฯ ขายได้เท่าไหร่จากนั้นออกบิลไปเรียกเก็บทางห้างสรรพสินค้า จะต้องบันทึกบัญชีอย่างไร เนื่องจากตามระบบบัญชีจะออก VAT ขาย ตั้งแต่ตอนเอาของไปส่งพร้อมกับที่โปรแกรมจะบันทึกรายได้จากการขายเลย ถ้ามาลงอีกตอนได้รับรายงานตามหลักการบัญชีเฉพาะที่ห้างฯ ขายได้จริงมันจะซ้ำซ้อนกันหรือไม่ เนื่องจากหลักการบัญชีและภาษีแตกต่างกัน และตอนที่ห้างฯ ขายได้จริง ต้องออกใบกำกับภาษีสำหรับยอดที่ขายได้อีกหนึ่งครั้งหรือไม่
วิสัชนา:
การบันทึกบัญชีสินค้าฝากขายแยกต่างหากจากขายปกติระบบสินค้าแบบต่อเนื่อง
1. เมื่อส่งสินค้าไปให้ผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต สินค้า (ราคาทุน) |
xx |
2. เมื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต เงินสด ( ราคาทุน) |
xx |
3. เมื่อได้รับรายงานขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต เงินสด |
xx |
เครดิต ขายโดยการฝากขาย |
xx |
หรือ
เดบิต เงินสด |
xx |
ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
4. บันทึกต้นทุนสินค้าฝากขาย จะเป็นดังนี้
เดบิต ต้นทุนสินค้าฝากขาย |
xx |
ค่าใช้จ่ายในการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
5. บันทึกกำไรขาดทุนจากการฝากขาย จะเป็นดังนี้
กรณีกำไรจากการฝากขาย
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต กำไรขาดทุนจากการฝากขาย |
xx |
กรณีขาดทุนจากการฝากขาย
เดบิต กำไรขาดทุนจากการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
ที่มา อาจารย์สุเทพ พงษ์พิทักษ์
เพิ่มเติม
การบันทึกบัญชีการฝากขายด้านผู้ฝากขาย
วิธีการบันทึกบัญชีด้านผู้ฝากขายมี 2 วิธี คือ วิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจากการขายปกติของกิจการ และวิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายรวมกับการขายปกติของ
กิจการซึ่งทั้ง 2 วิธีนี้ต้องคำนึงถึงระบบบัญชีเกี่ยวกับสินค้าที่ใช้ด้วยว่าใช้ระบบใด วิธีบันทึกรายการสินค้ามี 2 ระบบ คือ ระบบการบันทึกบัญชีสินค้าแบบต่อเนื่อง และระบบการบันทึกบัญชีสินค้าเมื่อสิ้นงวด
1.การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขาย
2.การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจากการขายปกติของกิจการและใช้ระบบการบันทึกบัญชีสินค้าแบบต่อเนื่อง
3.การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจากการขายปกติของกิจการและใช้ระบบการบันทึกบัญชีสินค้าเมื่อสิ้นงวด
4.การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายรวมกับการขายปกติของกิจการและใช้ระบบการบันทึกบัญชีสินค้าแบบต่อเนื่อง
5.การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายรวมกับการขายปกติของกิจการและใช้ระบบการบันทึกบัญชีสินค้าเมื่อสิ้นงวด
1.การบันทึกบัญชีสินค้าฝากขาย
การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับการฝากขายในสมุดบัญชีของผู้ฝากขายจะขึ้นอยู่กับความต้องการที่จะแสดงรายการค่าขายสินค้าฝากขาย ต้นทุนสินค้าฝากขายและค่าใช้จ่ายของสินค้าฝากขาย
วิธีการบันทึกรายการบัญชีด้านผู้ฝากขาย มี 2 วิธี คือ
วิธีที่ 1 บันทึกรายการบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจากการขายปกติของกิจการ
วิธีที่ 2 บันทึกรายการบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายรวมกับการขายปกติของกิจการ
การบันทึกรายการบัญชีเกี่ยวกับสินค้าฝากขายด้านผู้ฝากขายทั้ง 2 วิธี สามารถบันทึกตามระบบบัญชีสินค้าแบบต่อเนื่อง ( Perpetual Inventory System ) หรือตามระบบบัญชีสินค้าเมื่อสิ้นงวด ( Periodic Inventory System ) ก็ย่อมได้
2.บันทึกบัญชีสินค้าฝากขายแยกต่างหากจากขายปกติระบบสินค้าแบบต่อเนื่อง
1.เมื่อส่งสินค้าไปให้ผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
สินค้า (ราคาทุน) |
xx |
2. เมื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต เงินสด |
xx |
3.เมื่อได้รับรายงานขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต เงินสด |
xx |
เครดิต ขายโดยการฝากขาย |
xx |
หรือ
เดบิต เงินสด |
xx |
ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
4. บันทึกต้นทุนสินค้าฝากขาย จะเป็นดังนี้
เดบิต ต้นทุนสินค้าฝากขาย |
xx |
ค่าใช้จ่ายในการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
5. บันทึกกำไรขาดทุนจากการฝากขาย จะเป็นดังนี้
กรณีกำไรจากการฝากขาย
เดบิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต กำไรขาดทุนจากการฝากขาย |
xx |
กรณีขาดทุนจากการฝากขาย
เดบิต กำไรขาดทุนจากการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
3.บันทึกบัญชีสินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจากขายปกติระบบสินค้าสิ้นงวด
1. เมื่อส่งสินค้าไปให้ผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต สินค้าส่งไปฝากขาย |
xx |
2. เมื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต เงินสดหรือค่าใช้จ่าย |
xx |
3. เมื่อได้รับรายงานขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต เงินสด |
xx |
เครดิต ขายโดยการฝากขาย |
xx |
หรือ
เดบิต เงินสด |
xx |
ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
4. บันทึกต้นทุนสินค้าฝากขาย จะเป็นดังนี้
เดบิต ต้นทุนสินค้าฝากขาย |
xx |
ค่าใช้จ่ายในการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
5. บันทึกโอนปิดบัญชีสินค้าส่งไปฝากขายเข้าบัญชีกำไรขาดทุน
เดบิต สินค้าส่งไปฝากขาย |
xx |
เครดิต กำไรขาดทุน |
xx |
6. บันทึกกำไรขาดทุนจากการฝากขาย จะเป็นดังนี้
กรณีกำไรจากการฝากขาย
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต กำไรขากทุนจากการฝากขาย |
xx |
กรณีขาดทุนจากการฝากขาย
เดบิต กำไรขาดทุนจากการฝากขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย – ผู้รับฝากขาย |
xx |
4.บันทึกบัญชีสินค้าฝากขายรวมกับขายปกติระบบสินค้าต่อเนื่อง
1. เมื่อส่งสินค้าไปให้ผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต สินค้า (ราคาทุน) |
xx |
2. เมื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝากขาย ผู้ฝากขายจะบันทึกบัญชีเหมือนกับค่าใช้จ่ายโดยปกติของกิจการ ดังนี้
เดบิต ค่าใช้จ่าย |
xx |
เครดิต เงินสด |
xx |
3. เมื่อได้รับรายงานขายและเงินจากผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต เงินสด |
xx |
ค่าใช้จ่ายต่างๆ |
xx |
ค่านายหน้า |
xx |
เครดิต ขายสินค้า |
xx |
หรือ
เดบิต เงินสด (ยอดสุทธิ) |
xx |
เครดิต ขายสินค้า (ยอดสุทธิ) |
xx |
4. บันทึกต้นทุนขายจะเป็นดังนี้
เดบิต ต้นทุนขาย |
xx |
เครดิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
5.บันทึกบัญชีสินค้าฝากขายรวมกับขายปกติระบบสินค้าสิ้นงวด
1. เมื่อส่งสินค้าไปให้ผู้รับฝากขาย ผู้ฝากขายอาจทำเพียงการจดบันทึกความจำรายการส่งสินค้าไปฝากขาย โดยไม่ต้องบันทึกบัญชีหรือบันทึกรายการบัญชีระหว่างส่งสินค้าไปฝากขาย ดังต่อไปนี้ก็ได้
เดบิต ฝากขาย - ผู้รับฝากขาย |
xx |
เครดิต สินค้าส่งไปฝากขาย |
xx |
2. เมื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝากขาย ผู้ฝากขายจะบันทึกบัญชีเหมือนกับค่าใช้จ่ายโดยปกติของกิจการ ดังนี้
เดบิต ค่าใช้จ่าย |
xx |
เครดิต เงินสด |
xx |
3. เมื่อได้รับรายงานขายและเงินจากผู้รับฝากขาย จะบันทึกบัญชีดังนี้
เดบิต เงินสด |
xx |
ค่าใช้จ่ายต่างๆ |
xx |
ค่านายหน้า |
xx |
เครดิต ขายสินค้า |
xx |
หรือ
เดบิต เงินสด (ยอดสุทธิ) |
xx |
เครดิต ขายสินค้า (ยอดสุทธิ) |
xx |
ที่มา อาจารย์ประเสริฐศรี สุขรักษ์